Rafael Sanzio visto por Vasari

Autorretrato. Galería dos Uffici. Florencia

“Rafael resplandecían brillantemente todas as egrexias virtudes do espírito, acompañadas de tanta graza, estudo beleza, modestia e bos costumes que serían capaces de ocultar calquera vicio e mancha, por vulgares e grandes que fosen. Polo que se pode asegurar que os que posúen os dotes de Rafael non son simples homes, senón deuses mortais. E quen coa memoria da súa fama e a través das súas obras déixannos o seu recordo digno de honra poden esperar no ceo recompensa aos seus esforzos, tal e como en vida foi recoñecida a súa virtude, e agora e sempre será honrada a memoria do máis que cheo de graza Rafael.

Pax. 335-336

Podíase ver que nunca saía de casa para ir á corte sen cincuenta pintores valiosos e bos que o acompañaban para honralo. En resumo, non viviu coma un pintor, senón coma un príncipe. Polo que, ¡ arte da pintura, podes sentirche feliz de haber ter a un artista que che elevou ao ceo grazas ás súas virtudes e costumes!

¡Beato verdaderamente pódeste considerar, pois grazas á pegada de semellante home viron os teus discípulos como se debe vivir, e o importante que é unir arte e virtude! Unidas ambas en Rafael, puideron incitar a grandeza de Xulio II e a xenerosidade de León X ata o sumo grado e dignidade, que lle procuraron a súa amizade e toda sorte de axuda, para que co favor e as facultades que lle ofreceron puidese render unha enorme honora a si mesmo e á arte. Tamén se poden considerar afortunados quen estiveron ao seu servizo e traballaron ás súas ordes, pois creo que todo o que o imitou chegou a bo porto e os que imitarán os seus esforzos na arte, serán honrados polo mundo, e asemellándose a el nos seus santos costumes, serán recompensados polo ceo. Bembo escribiulle este epitafio:

“Aquí xace aquel Rafael polo que en vida temeu ser vencida a Natureza, e ao morrer el, temeu morrer ela”.

Páx. 364

Tumba de Rafael no Panteón de Roma

Giorgio Vasari. Las vidas de los más excelentes arquitectos, pintores y escultores italianos desde Cimabue a nuestros tiempos (Antología). Tecnos, 2001.